به طور خلاصه میتوان این کاربرد را به صورت انتقال پول به فاصله دور و بین دو فرد تعریف کرد که در کشورهای مختلف زندگی میکنند. در اکثر موارد، شامل افراد مهاجری میشود که به کشور و خانه خود پول ارسال میکنند.
امروزه انتقال پول بیانگر بیشترین جریان سرمایه در کشورهای در حال توسعه، پیشی گرفتن از سرمایه گذاری مستقیم خارجی و کمک به توسعه است. طبق گزارش گروه بانک جهانی، صنعت انتقال پول با رشد چشمگیری در سال های گذشته مواجه بوده است و از ۸.۸ درصد در سال ۲۰۱۷ به ۹.۶ درصد در سال ۳۰۱۸ رسیده است.
بعضی از اقتصادهای در حال توسعه به شدت به پول نقدی وابسته اند که از کشورهای دیگر وارد میشود و بدین ترتیب، انتقال پول به یکی از مولفه های مهم اقتصاد این کشورها تبدیل شده است. در نتیجه، انتقال پول افراد مهاجر به کشورهای دیگر، یکی از منابع اصلی درآمد بسیاری از کشورها میباشد. برای مثال تقریبا ۲۹ درصد تولید ناخالص کشور هائیتی در سال ۲۰۱۷ را انتقال پول تشکیل داده است. این رقم در سال ۲۰۱۸ به ۳۰.۷ درصد رسید.
مشکل موجود
بانک جهانی تخمین زده است که هزینه انتقال ۲۰۰ دلار حدود ۷ درصد میشود (میانگین جهانی). با در نظر گرفتن این نکته که در سال ۲۰۱۸ میزان انتقال پول بین المللی به ۶۸۹ میلیارد دلار رسیده است، ۷ درصد این رقم تقریبا ۴۸ میلیارد دلار میشود که صرف هزینه های عملیاتی میشود.
علاوه بر کارمزد زیاد، اکثر راهکارهای انتقال پول به خدمات اشخاص ثالث و سازمان های مالی وابسته است. نیاز به حضور چندین واسطه، سیستم کنونی را بسیار ناکارآمد میکند، زیرا نه تنها خدمات بسیار گران هستند بلکه انتقال پول میتواند روزها یا حتی هفته ها طول بکشد.
در این خصوص، فناوری بلاک چین میتواند جایگزین های کارآمدتر و امکان پذیرتری به صنعت انتقال پول ارائه دهد. این مقاله بعضی از احتمالات و راهکارهای موجود را همراه با چند مثال از شرکت های فعال در این عرصه به شما معرفی خواهد کرد.
آیا بلاک چین یک راهکار محسوب میشود؟
هدف اصلی شرکت های انتقال پول از طریق بلاک چین ساده سازی کل فرآیند و حذف واسطه های غیرضروری است. ایده این امر، ارائه راهکارهای پرداختی بدون کارمزد و تقریبا آنی میباشد. شبکه های بلاک چین برخلاف خدمات سنتی، به فرآیند کند تایید تراکنش ها که معمولا از طریق چندین واسطه انجام میشود و به اقدامات بسیار زیادی نیاز دارد، وابسته نیست.
در عوض، سیستم های بلاک چین میتوانند تراکنش های مالی بین المللی را بر اساس شبکه توزیع شده ای از رایانه ها انجام دهند. این موضوع بدان معنا است که چندین رایانه در فرآیند بررسی و تایید تراکنش ها شرکت میکنند و این امر به صورت ایمن و غیرمتمرکز انجام میشود. فناوری بلاک چین در مقایسه با سیستم بانکی سنتی میتواند راهکارهای پرداختی سریعتر و مطمئن تری با هزینه کمتر ارائه دهد.
به عبارت دیگر، فناوری بلاک چین میتواند بعضی از مشکلات مهم نظیر کارمزدهای زیاد و تراکنش های کند که صنعت انتقال پول با آن مواجه است را حل کند. هزینه های عملیاتی میتواند صرفا با کاهش تعداد واسطه ها با کاهش چشمگیری مواجه شود.
کاربردها
برنامه های موبایلی
در حال حاضر بسیاری از شرکت ها در حال آزمایش فناوری بلاک چین برای ارائه راهکارهای پرداختی میباشند. بعضی از کیف پول های کریپتوی موبایلی به کاربران امکان میدهند تا دارایی های دیجیتال را به صورت بین المللی ارسال و دریافت کنند و ارزهای دیجیتال و ارزهای سنتی را سریعا مبادله کنند.
کیف پول Coins.ph یکی از کیف پول های موبایلی است که چندین ویژگی ارائه میدهد. کاربران با استفاده از این کیف پول میتوانند انتقال پول بین المللی انجام دهند، قبوض خود را پرداخت کنند، پرداخت های درون بازی های رایانه ای را انجام دهند و به معامله بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بپردازند. هم چنین بعضی از خدمات مالی آن نیز به حساب بانکی نیاز ندارد.
پلتفرم های دیجیتال
بعضی از شرکت ها در حال فعالیت بر روی زیرساخت هایی هستند که مستقیما با سیستم مالی سنتی در تعامل باشند. برای مثال، بیت پسا (BitPesa) پلتفرم آنلاینی است که فناوری بلاک چین را در آفریقا پیاده سازی میکند. این پلتفرم که در سال ۲۰۱۳ تاسیس شده است راهکارهای پرداختی و معامله ارزهای دیجیتال را با کارمزد کم و سرعت زیاد ارائه میدهد.
پروتکل استلار یکی دیگر از پلتفرم های بلاک چین است که خدمات انتقال پول ارائه میدهد. استلار در سال ۲۰۱۴ تاسیس شده است و هدف آن، ارتقای دسترسی به امور مالی، اتصال مردم و سازمان های مالی میباشد.
شبکه استلار یک دفترکل توزیع شده است که ارز دیجیتال خود به اسم استلار لومنز (XLM) را دارد. میتوان از توکن این شبکه به عنوان ارز واسطه برای تسهیل معاملات جهانی بین ارزهای سنتی و دارایی های دیجیتال استفاده کرد. کاربران و سازمان های مالی در این شبکه همانند بیت پسا میتوانند از پلتفرم استلار برای ارسال و دریافت پول با کارمزد کم بهره ببرند.
دستگاه های ATM
علاوه بر برنامه های موبایلی و پلتفرم های آنلاین، استفاده از دستگاه های ATM میتواند راهکارهای جالبی برای ارسال و دریافت پول ارائه دهد. چنین رویکردی در مناطق توسعه نیافته ای که هنوز فاقد اینترنت یا سیستم بانکی میباشند به طور ویژه مفید باشد.
شرکت هایی نظیر Bit2Me و MoneyFi در حال توسعه سیستم های جدید انتقال پول هستند که فناوری بلاک چین را با دستگاه های ATM ترکیب میکنند. هدف این شرکت ها صدور کارت های اعتباری است که از چندین عملکرد پشتیبانی کند.
استفاده ترکیبی از دفترکل های بلاک چین و دستگاه های ATM پتانسیل این را دارد که نیاز به واسطه ها را به طور چشمگیری کاهش دهد. کاربران به حساب بانکی نیاز نخواهند داشت و شرکت های ATM کارمزد کمی از این فرآیند دریافت خواهند کرد.
محدودیت ها و چالش های کنونی
اگرچه این موضوع مشخص است که فناوری بلاک چین میتواند مزایای بسیار زیادی به صنعت انتقال پول ارائه دهد، اما مسیری طولانی باید پیموده شود. در ادامه به بعضی از موانع بالقوه و محدودیت های مهم و هم چنین راهکارهای ممکن اشاره میکنیم.
- تبدیل کریپتو به ارز سنتی: اقتصاد جهانی هنوز بر اساس ارزهای سنتی است و تبدیل کریپتو به ارز سنتی و بالعکس همیشه اقدام آسانی نیست. در بسیاری از موارد، حساب بانکی نیاز است. تراکنش های همتا به همتا میتوانند نیاز به بانک را حذف کند اما کاربران باید ارز سنتی را به کریپتو تبدیل کنند تا از این عرصه بهره مند شوند.
- وابستگی به موبایل و اینترنت: میلیون ها نفر در کشورهای توسعه نیافته زندگی میکنند و فاقد دسترسی به اینترنت میباشند و بسیاری از افراد نیز گوشی هوشمند ندارند. همانطور که اشاره شد، دستگاه های ATM بر بستر بلاک چین میتواند بخشی از راهکار ممکن باشد.
- قانونگذاری: قانونگذاری ارزهای دیجیتال هنوز در مراحل اولیه به سر میبرد. در اکثر کشورها مخصوصا کشورهایی که به ورود پول نقد خارجی وابسته اند، قانونگذاری نامشخص است و یا حتی وجود ندارد. اما پذیرش بیشتر فناوری بلاک چین قطعا قانونگذاری را به پیش خواهد برد.
- پیچیدگی: استفاده از ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین به دانش فنی خاصی نیاز دارد. اکثر کاربران هنوز به ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث وابسته هستند زیرا اجرا و استفاده از بلاک چین امر آسانی نیست. هم چنین بسیاری از صرافی ها و کیف پول های کریپتو هنوز فاقد راهنماها و دستورالعمل های آموزشی و رابط کاربری تصویری است.
- نوسان: بازار ارزهای دیجیتال هنوز بالغ نشده است و در معرض نوسان های شدید میباشد. بدین ترتیب، همیشه برای استفاده روزمره مناسب نمیباشند زیرا ممکن است ارزش بازار آنها سریعا تغییر کند. علاوه بر این، ارزهای دیجیتال پرنوسانی برای افرادی که فقط خواستار انتقال پول از مکانی به مکان دیگر میباشند ایده آل نیست. هرچند جای نگرانی زیادی در خصوص این مشکل وجود ندارد و استیبل کوین ها میتوانند راهکار مناسبی ارائه دهند.
نتیجه گیری
صنعت انتقال پول با رشد چشمگیری در دهه گذشته مواجه شده است و احتمالا در سال های آتی نیز به گسترش خود ادامه خواهد داد. افزایش مهاجرت افراد با هدف یافتن فرصت های کاری یا آموزشی یکی از دلایل اصلی این موضوع است. طبق گزارش سال ۲۰۱۸ سازمان مهاجرت جهانی، تقریبا ۲۴۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۵ مهاجرت کرده اند. این رقم نسبت به سال ۲۰۰۰ که ۱۵۵ میلیون نفر بود، افزایش ۵۷ درصدی را نشان میدهد.
هرچند عرصه انتقال پول با ناکارآمدی ها و محدودیت هایی مواجه است. در نتیجه، شرکت های بیشتری از فناوری بلاک چین برای ارائه جایگزین های کارآمدتر استفاده میکنند و در آینده نزدیک شاهد پذیرش گسترده تر این فناوری توسط مهاجرین خواهیم بود.
منبع: