« مردم یادتان هست قیمت دلار لحظه به لحظه عوض میشد؟» … «آنچنان رونق اقتصادی ایجاد میکنیم که به یارانه نیاز نداشته باشید»… «مردم به جای اعانه و یارانه خواهان رفع تحریمها هستند» و … این جملات را سه تن از مدیران رده بالای دولت دوازدهم به زبان آوردهاند. جملاتی که حالا خلاف آن عمل میشود و اقتصاد را از مسیر درست دور و دورتر میکند.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهوری در مناظرات اقتصادی بارها و بارها پرداخت یارانه و اقتصاد بیثبات را به باد تندترین انتقادها گرفت و حسن روحانی، رییسجمهوری قول داد چنان رونق اقتصادی ایجاد کند که مردم یارانه 45 هزار تومانی به نظرشان نیاید! و محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه هم در پاسخ به وعدههای محمدباقر قالیباف، رییس مجلس به صراحت گفت که مردم اعانه نمیخواهند.
کمی دورتر برویم … همین چند سال پیش بود که مجلس دولت یازدهم را برای حذف یارانهبگیران زیر فشار گذاشته بود حالا اما هم چهرههای دولتی و هم نمایندگان مجلس برای پرداخت یارانه به مردم و رفتارهای عوامگرایانه کورس رقابت گذاشتهاند. این اتفاق نگرانی کارشناسان اقتصاد را برای روزهای آینده به دنبال داشته است.
حالا رقابت بین دولت و مجلس برای پرداخت انواع یارانه در حالی رخ میدهد که درآمدهای کشور و رشد اقتصادی منفی شده و پولپاشی با یارانه مختلف منبعی به جز چاپ پول و استقراض بیشتر دولت ندارد. حاصل این سیاست هم چیزی نیست جز آنکه دولت انواع یارانه را با تورم گزاف از جیب مردم خارج کند.
حالا دولت علاوه بر یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی که میراث محمود احمدینژاد است و بنا به گفته کارشناسان در آن مقطع زمانی تورم سنگینی به کشور تحمیل کرد، یارانه معیشتی یا همان یارانه بنزین را نیز پرداخت میکند.
علاوه بر این مجلس تصمیم داشت یارانه 60 هزار تومانی جدیدی با عنوان یارانه خرید کالاهای اساسی را به مجموع این یارانهها اضافه کند که دولت در ظاهر ماجرا مخالفت کرد اما بلافاصله پس از آن یارانه 100 هزار تومانی را برای 30 میلیون نفر دیگر در نظر گرفت.
دولت علاوه بر این مجموعه یارانهها، یارانه ارزی گزافی که حدود 120 هزار میلیارد تومان است با دلار 4200 تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی پرداخت میکند. این اتفاق در حالی رخ میدهد که کابینه حسن روحانی با کسری بودجه بیشتر از 220 هزار میلیارد تومانی مواجه است و حدود 400 هزار میلیارد تومان به شبکه بانکی بدهکار است.
مجموع این بدهی و کسری بودجه به بزرگی بودجه عمومی یکسال کشور است و دولت را ناچار به پیشخور کردن درآمدهای آینده کرده است. حاصل این اتفاق آن است که دولت از پیشفروش نفت حرف بزند و پول چاپ کند و با انتشار اوراق بدهی، بدهی خود را به گردن دولتهای آینده بیاندازد.
همچنین به عقیده کارشناسان اقتصاد، دولت معادل مبالغ بلوکه شده ارزی در سایر کشورها از بانک مرکزی پول قرض گرفته است و حتی آزادسازی این منابع نمیتواند کمکی به اقتصاد کشور و بازار ارز کند یا اینکه در صورت عادی شدن صادرات نفت، دولت پول آن را قبلا خرج کرده و به سرعت کمکی به ارتقا اقتصاد کشور نمیکند.
با این وجود پرداخت انواع یارانه ادامه دارد و وضعیت اقتصاد کشور را به بحران نزدیکتر میکند. این در حالی است که برخی از مردم هم به ناکارآمدی پرداخت یارانه نقدی و پولپاشی اشاره میکنند و مطالبهشان اصلاحات اقتصادی ریشهای و کارشناسی است.
منبع: