اصطلاحات غیرمتمرکز (decentralized) و توزیع شده (distributed) معمولاً هنگام صحبت در مورد بلاک چین ها استفاده می شود که اغلب گیج کننده هستند، زیرا تفاوت همیشه آشکار نیست.
به عنوان مثال پروتکل بلاک چین بیت کوین یک سیستم غیرمتمرکز برای مبادله پول نقد دیجیتالی است٬ اما این نیز نمونه ای از فناوری دفتر کل توزیع شده است. چه اتفاقی افتاده است؟
متمرکز و غیرمتمرکز به سطوح کنترل اشاره دارد
در یک سیستم متمرکز، کنترل فقط توسط یک نهاد انجام می شود (برای مثال یک شخص یا یک شرکت). در یک سیستم غیر متمرکز، هیچ نهاد کنترل کننده ای وجود ندارد. در عوض، کنترل بین چندین نهاد مستقل تقسیم می شود. هیچ نهادی کنترل بر روی بلاک چین ندارد بلکه شبکه ای از نودها به اجماع می رسند که کدام تراکنش تایید شود.
توزیع به تفاوت مکان ها اشاره دارد
سیستم توزیع نشده (یا مشترک) تمام اجزای سیستم در یک مکان فیزیکی یکسان قرار دارند. در یک سیستم توزیع شده، اجزای سیستم در مکان های جداگانه قرار دارند. در بلاک چین که یک سیستم توزیع نشده می باشد نودهای شبکه هر یک از سرایر دنیا می باشند و مختص به یک جای مشخص نیستند. اجازه دهید با مثال آن را توضیح دهم.
تصور کنید که شما در حال نوشتن سندی با استفاده از برنامه مایکروسافت ورد بر روی رایانه شخصی هستید که سیستم عامل مایکروسافت ویندوز را اجرا می کند. این تنظیمات هم متمرکز است و هم توزیع نشده. یک نهاد، مایکروسافت، برنامه و سیستم عامل شما را کنترل می کند (متمرکز). برنامه و سیستم عامل٬ هر دو در رایانه شخصی شما قرار دارند، یعنی در یک مکان فیزیکی (توزیع نشده).
حال فرض کنید یک سیستم عامل متن باز مانند لینوکس را بر روی رایانه شخصی خود با نرم افزار واژه پرداز متن باز اجرا کنید. افراد و سازمانهای مختلفی در تکامل هر دو مورد نقش دارند (تنظیمات اکنون غیرمتمرکز است). از طرف دیگر، شما هنوز هم برای اجرای تمام نرم افزارها از یک رایانه فیزیکی استفاده می کنید (هنوز توزیع نشده است).
یک سیستم توزیع شده اما متمرکز ممکن است متناقض به نظر برسد، اما اگر از تعاریف فوق بر اساس کنترل و موقعیت مکانی استفاده کنیم، خواهیم دید که چگونه کار می کند. یک سرویس خدمات ابری را که سرویس ذخیره سازی داده را ارائه می دهد٬ در نظر بگیرید. از نظر فیزیکی، داده های شما با توجه به در دسترس بودن منابع و انعطاف پذیری (توزیع شده) می توانند در دستگاه های مختلف به اشتراک گذاشته شده و تکرار شوند. با این حال، هر جا که ماشین ها و امکانات ذخیره سازی داده ها اتفاق می افتد، هنوز ارائه دهنده خدمات ابری آنها را کنترل می کند (متمرکز).
مورد آخر باقی می ماند، یعنی سیستم غیر متمرکز و توزیع شده. بیتکوین را مثال می زنیم. بیت کوین دارای زیرساخت بلاک چین است که توسط هیچ یک از نهاد ها قابل تغییر نیست (غیرمتمرکز). همچنین به عنوان یک شبکه همتا به همتا در رایانه های مستقل سراسر جهان (توزیع شده) اجرا می شود. اکنون می توانیم از بحث درباره میزان واقعی توزیع شده یا غیر متمرکز بودن بلاک چین های مشخص درک بیشتری داشته باشیم.
بلاک چین خصوصی و عمومی
در حالی که بلاک چین های عمومی تمایل به غیر متمرکز بودن دارند، بلاک چین های خصوصی به طور معمول توسط یک نهاد مانند یک شرکت کنترل می شوند. به این دلیل برخی افراد پیشنهاد می کنند که بلاک چین های خصوصی نباید بلاک چین نامیده شوند (یعنی آنها متمرکز هستند). از طرف دیگر بلاک چین های غیر متمرکز با استفاده از یک سیستم اجماع ماینینگ مانند گواه اثبات کار PoW ممکن است غیرمتمرکز بودن خود را از دست بدهند٬ اگر یک ماینر (یا گروه ماینر ها) از سایرین قدرتمندتر شود و منجر به حمله ۵۱ درصد شوند، می توانند کنترل بیشتر شبکه را در دست بگیرند و در این صورت آن بلاک چین دیگر غیرمتمرکز نخواهد بود.
در غیر این صورت٬ صرافی های ارز دیجیتال که به کاربران بلاک چین های غیر متمرکز خدمات ارائه می دهند٬ تمرکز و ریسک به وجود می آورند. صرافی مت گاکس(Mt.Gox) را در نظر بگیرید که زمانی بزرگترین صرافی آنلاین خرید و فروش بیتکوین بود. این صرافی که توسط یک نهاد کنترل می شد، امنیت کمی داشت و قبل از تعطیل شدن کامل چندین بار هک شد.
حتی بلاک چین های بیت کوین و اتریوم که طراحی غیرمتمرکز دارند در یک مطالعه انجام شده در دانشگاه کرنل جز بجز غیر متمرکز ارزیابی نشده اند. این مطالعه نشان داد که قدرت در بین معدود ماینر ها یا استخرهای ماینینگ متمرکز شده است. همچنين، تعداد بسياري از نود هاي بلاک چین به صورت فیزیکی فقط در تعداد کمی مركز بزرگ داده قرار گرفته اند كه اين بلاكچین ها را كمتر از آنچه تصور مي شود توزيع شده می كند.
برای نتیجه گیری، درجه های مختلف غیرمتمرکز و توزیع وجود دارد و نه تقسیم بندی های دشوار. غیرمتمرکز یا توزیع مطلوب پس از آن بستگی به اهداف شما دارد. امیدوارم با تعاریفی که در اینجا آورده شده است، بتوانید بحث و تبادل نظر سازنده ای درباره این موضوع داشته باشید.
منبع: