پروژه BNBFactor چیست؟ این پروژه فضایی برای کسب درآمد از رمز ارزها را فراهم میکند و مدعی است که روزانه تا ۴ درصد سود به کاربران خود توزیع میکند. آیا این ادعا واقعی است؟ آیا با استفاده از پروژه بی ان بی فاکتور، به صورت واقعی میتوان کسب درآمد داشت؟ در این مقاله ضمن پاسخ به این سوالها، به نقد و بررسی کامل این پروژه میپردازیم.
پروژه BNBFactor چیست؟
اگر بخواهیم ایده اصلی پروژه BNBFactor (سایت پروژه) را خلاصه کنیم، این پروژه یک Yield Farm است که بر روی شبکه بایننس اسمارت چین نوشته و راهاندازی شده است. اما ییلد فارم چیست؟ ما به طور خلاصه، ییلد فارم راه و روشی است که در آن ما همزمان با نگهداری ارزهای دیجیتال خود، میتوانیم به تعداد آنها بیافزاییم و از این راه کسب درآمد کنیم. پروژه بی ان بی فاکتور نیز در همین دسته قرار میگیرد.
ایده اصلی این پروژه این است که همزمان که BNB و رمزارزهای Bep-20 را خریداری کردهاید و قصد هولد و نگهداری آن را دارید، ارزهای دیجیتال خود را وارد پروژه BNBFactor کنید و سود ثابت آنهم با درصدهای بالا دریافت کنید. اینجا اولین علامت سوال بزرگ در ذهن ما شکل خواهد گرفت: سود ثابت آن هم سودهای روزانه ۲ تا ۴ درصد چطور و از کجا تامین میشود؟ آیا با استراتژیهای هوشمندانه کسب درآمد در حوزه دیفای روبهرو هستیم یا دوباره پروژهای با هدف کلاهبرداری وارد بازار شده است؟
این پروژه وعده دیگری نیز داده است که ما را بیش از پیش مجاب کرد تا آن را دقیقتر بررسی کنیم. اگر شما کاربر جدیدی به این پروژه بیاورید و در واقع کاربر جدید به واسطه دعوت شما وارد این پروژه شود، تا ۷ درصد از هر مبلغ پرداختی توسط این کاربر جدید به شما تعلق خواهد گرفت. اگر این کاربر، مجددا کاربر دیگری را به پروژه بیاورد، شما نیز مجددا ۳ درصد از هر پرداختی این کاربر سوم، دریافت میکنید و این طرح تا ۵ لایه عضوگیری به شما سود پرداخت خواهد کرد. به نحوی این پروژه طرح ریفرال نیز به کاربران خود ارائه داده است.
پروژه BNBFactor چطور کار میکند؟
این پروژه در شهریور ماه ۱۴۰۰ فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرده است. اما در ۲۰ تیرماه ۱۴۰۰ قرارداد هوشمند آن بر روی شبکه بایننس اسمارت چین اجرا شد. به طور کلی در این پلتفرم، دو راه برای کسب درآمد تعریف شده است: کسب درآمد از محل سپردهگذاری یا Staking رمز ارزها، کسب درآمد از محل دعوت کاربر.
کسب درآمد از Staking
در این پلتفرم ۴ طرح و برنامه برای استیکینگ تعریف شده است که در تصویر زیر این طرحها، میزان بازدهی و مدت زمان قفل شدن دارایی در طرح سپردهگذاری نشان داده شده است:
تصویر فوق در داکیومنت پروژه آمده است.
همانطور که در تصویر بالا میبینیم، ۴ طرح سپردهگذاری تعریف شده است. در طرح یک، مدت زمان سپردهگذاری همیشگی، میزان سود روزانه ۲ درصد و کل سود بدست آمده نیز بینهایت معرفی شده است. البته این بینهایت بسته به مدت زمان مشارکت در این طرح وابسته است.
در طرح دوم، مدت زمان سپردهگذاری ۴۰ روز، سود روزانه ۴ درصد و کل سود بدست آمده در این بازه زمانی ۱۶۰ درصد تعیین شده است. و به همین شکل طرح ۶۰ و ۹۰ روزه با درصد سود روزانه ۳.۵ و ۳ درصد و بازده کلی ۲۱۰ و ۲۷۰ درصد تعیین شده است. با بررسی کدهای قرارداد هوشمند این پروژه نیز به همین موارد را میتوان مشاهده کرد:
همانطور که در تصویر بالا مشخص است، طرح بینهایتی که در داکیومنت تعریف شده در قرارداد هوشمند ۱۰,۰۰۰ روزه تعریف شده است که تقریبا همان مفهوم را میرساند. برای شرکت در طرحهای سپردهگذاری، کاربران باید کوین BNB (حداقل ۰.۰۵ ارز BNB) را به قرارداد هوشمند پروژه ارسال کنند و با مشخص کردن طرح دلخواه خود، سود بدست آورند. البته نکتهای که در داکیومنتهای پروژه به آن اشاره نشده بود اما در کدهای این پروژه مشخص شده، کارمزد پروژه است. این پروژه مقدار ۱۰ درصد را به عنوان کارمزد از پرداختیهای کاربران خود برداشت میکند. اما نکات منفی این پروژه به قدری زیاد است که این مورد را میتوان نادیده گرفت.
خب تا اینجا، ایده اصلی پروژه برای تولید سود کاربران مشخص شد که آن ارائه ۴ طرح سپردهگذاری یا استیکینگ و پرداخت سود روزانه است. اکنون به سراغ راه دوم برای کسب درآمد از این پروژه میرویم.
طرح ریفرال
این شبکه در مجموع ۱۳ درصد سود در ازای طرح عضوگیری پرداخت میکند که این برنامه به صورت زیر است:
- لایه یک ۷ درصد: اگر کاربر A، کاربر B را به پروژه معرفی کند، ۷ درصد از مقدار واریزی کاربر B به کاربر A میرسد.
- لایه دو ۳ درصد: اگر کاربر B، کاربر C را وارد پروژه کند، ۳ درصد از مقدار واریزی کاربر C به کاربر A میرسد.
- لایه سه ۱.۵ درصد: اگر کاربر C، کاربر D را به پروژه معرفی کند، ۱.۵ درصد از مقدار واریزی کاربر D به کاربر A میرسد.
- لایه چهار ۱ درصد: اگر کاربر D، کاربر E را به پروژه معرفی کند، ۱ درصد از مقدار واریزی کاربر E به کاربر A میرسد.
- لایه پنج ۰.۵ درصد: در نهایت اگر کاربر E کاربر F را به پروژه معرفی کند، ۰.۵ درصد از مقدار واریزی کاربر F به کاربر A خواهد رسید.
البته این طرح در زمانی برای کاربر فعال خواهد شد که حداقل یک بار واریز به پروژه انجام دهد.
خب در این پروژه کاربران با این دو روش میتوانند کسب درآمد کنند. اما این سود از کجا تولید میشود؟ با این سوال به سراغ اصل ماجرا خواهیم رفت.
آیا پروژه بی ان بی فاکتور کلاهبرداری است؟
مسئله اصلی منبع تولید سود در این اکوسیستم است. این شبکه مدعی است که به هر کاربر روزانه حداقل ۲ و حداکثر ۴ درصد سود پرداخت میکند. در داکیومنتهای این پروژه اشارهای به محل تولید سود پروژه نشده است. این یک ایراد بسیار بزرگ برای پروژه است. برای اطلاع از این موضوع مجددا مجبوریم به سراغ کدهای پروژه برویم. در بخش Fund Distribution کدهای این پروژه مشخص شده که ۹۰ درصد از کل سرمایه واریز شده به قرارداد هوشمند این پروژه به توزیع سود و طرح ریفرال پروژه اختصاص یافته و ۱۰ درصد باقیمانده سهم پروژه است که در بخشهای بالایی به این ۱۰ درصد به عنوان کارمزد پلتفرم (نه کارمزد شبکه) اشاره کردیم. در واقع در این اکوسیستم هیچ ثروتی خلق نمیشود؛ بلکه منبع توزیع سود در این سیستم، سرمایه کاربران است. در گزارش Certik که کدهای این پروژه را بررسی کرده چنین اعلام شده است:
افراد صرفا میتوانند سود خود را از این پروژه برداشت کنند و اصل سرمایه آنها به هیچ شکلی قابل برداشت نیست. این نکته بسیار مهمی است که در داکیومنتهای پروژه هیچ اشارهای به آن نشده. البته طبیعتا صاحبان پروژه چنین داده اطلاعاتی مهمی را در اختیار کاربران خود قرار نمیدهند چون کلاهبردار هستند!
پس در همین ابتدای کار ما متوجه میشویم که دارایی تمامی افراد وارد یک قرارداد هوشمند شده و از این صندوق برای توزیع سود تمامی کاربران استفاده میشود، کلاهبرداری از این واضحتر؟ اما نکته بسیار عجیب اینجاست که این پروژه در توضیحات کد خود صراحتا اعلام کرده که ما کلاهبرداریم:
در توضیحات کد این پروژه آمده است که اگر موجودی صندوق پروژه ما صفر شود، ما سودی پرداخت نخواهیم کرد و طرح سود استیکینگ در همان لحظه متوقف خواهد شد. به زبانی ساده این پروژه اعلام کرده که ما از شما پول میگیریم و ۱۰ درصد آن را برداشته و ۹۰ درصد باقی مانده را میان خودتان تقسیم خواهیم کرد و اگر موجودی صندوق ما صفر شود، شما هم سودی دریافت نخواهید کرد. حقیقتا کلاهبرداران صادقی هستند. اما نکته اصلی اینجاست که شما حتی اصل سرمایه خود را نیز نمیتوانید برداشت کنید.
خب اکنون که مشکل طرح اول کسب درآمد این پروژه را متوجه شدیم، به سراغ طرح دوم که همان کد ریفرال است میرویم.
بحث ریفرالگیری در کدهای پروژه با متغیر “TotalRefBonus” تعریف شده اما از این متغیر در هیچ کجای کد استفاده نشده است! در واقع طرح ریفرالگیری صرفا یک نمایش و طرحی برای تبلیغات است و چیزی به اسم سود عضوگیری به کاربران اعطا نخواهد شد.
خب احتمالا تا اینجا با ماهیت این پروژه به صورت کامل آشنا شدهاید. این پروژه یک طرح کلاهبرداری واضح است. هر دو روش کسب درآمد از این پروژه واقعی نیست و در واقع ارزش افزودهای ندارد.
آیا کسی از این پروژه کسب درآمد داشته؟
تصویر بالا تراکنشهای ارسال شده به قرارداد هوشمند این شبکه را در بازه زمانی چند ماه اخیر را نشان میدهد. همانطور که مشخص است از دو ماه پیش هیچ تراکنشی به این قرارداد هوشمند انجام نشده اما پیش از آن این شبکه توانسته تعداد زیادی از افراد را گمراه کرده و دارایی آنها را به سرقت ببرد. تصویر زیر موجودی BNB این قرارداد هوشمند را نشان میدهد:
همانطور که در تصویر مشخص است، موجودی BNB این شبکه در بالاترین حد خود ۶,۵۰۰ کوین BNB معادل بیش از ۳ میلیون دلار بوده است. اما موجودی فعلی این قرارداد هوشمند صفر شده است و طبیعتا سود پرداختی این پروژه نیز صفر است.
در تاریخ ۱۶ آبان ۱۴۰۰، مقدار ۴,۴۲۰ کوین BNB از این قرارداد هوشمند در یک تراکنش خارج شده و سرمایه افراد به یکباره به سرقت رفته و پس از آن این شبکه فعالیتی نداشته است. آخرین توییت حساب کاربری رسمی این پروژه در توییتر در ۱۹ آبان ماه ۱۴۰۰ بوده و پس از آن توییتر این شبکه نیز فعالیتی نداشته است. آخرین پست کانال تلگرام این پروژه نیز در ۱۹ آبان ماه بوده و این پروژه رسما کلاهبرداری بودن پروژه خود را تایید کرد. البته کلاهبرداری بودن این پروژه از ابتدا نیز قابل تشخیص بود.
سخنی با کاربران
همانطور که در آخرین بخش مشخص شد، در حال حاضر این پروژه هیچ سودی را به کاربران خود پرداخت نمیکند و در واقع اصل سرمایه تمامی افراد، توسط گردانندگان این پروژه به سرقت رفته است. با این حال، چندی پیش این پروژه قرارداد هوشمند دیگری را منتشر کرد (مشاهده قرارداد هوشمند) که در این قرارداد جدید نیز حدودا ۵۰۰ کوین BNB واریز شده که این مقدار نیز در همان تاریخ ذکر شده در بالا، توسط گردانندگان پروژه به سرقت رفته و موجودی فعلی این پروژه صفر است. اما همچنان افراد به این پروژه واریز ارز انجام میدهند. عقیده ما این است که در کنار باخبر شدن از چنین پروژههایی و پس از بررسی آن، بهتر است درسها و تجاربی که از مطالعه آن بدست میآوریم را دقیقتر بررسی کنیم. به همین دلیل در ادامه برخی از این نکات را به صورت لیست نمایش میدهیم:
- برای سرمایه خود ارزش قائل شویم. این جمله آنقدر در محافل بازارهای مالی تکرار شده که خاصیت خود را از دست داده است؛ اما اصل اول در بازارهای مالی حفظ سرمایه و گام بعدی افزایش آن است. مخصوصا برای ما ایرانیان با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی، ذخیره پول و جمعآوری آن واقعا کار دشواری است. همه ما به دنبال افزایش سرمایه و کسب سود در این بازار هستیم؛ اما در انتخابهای خود باید بسیار دقیق عمل کنیم و حتما از دیگران و متخصصان این حوزه مشورت بگیریم.
- این پروژه با وعده سود روزانه ثابت تقریبا بیش از ۳ میلیون دلار جذب سرمایه داشته است. چرا این افراد از خود سوال نکردهاند که روزانه ۲ تا ۴ درصد سود تضمینی از کجا تامین میشود؟ چرا سایر پروژهها چنین سودهایی را در یک سال به کاربران خود میدهند اما این پروژه در یک روز چنین سودی را تضمین کرده است؟ به طور کلی سود تضمینی جای سوال ندارد؟ چه ضمانتی برای پرداخت سود وجود دارد؟
- داکیومنت و مقالاتی که این پروژه منتشر کرده بیشتر به یک کمپین تبلیغاتی شباهت دارد تا به یک پروژه مبتنی بر تکنولوژی. در زمان انتخاب کوین و یا بستر سرمایهگذاری، مطالعه داکیومنت پروژه منبع بسیار خوبی برای ارزیابی آن پروژه است.
- معرفی روش کسب درآمد و استراتژی تولید سود در پلتفرمهای ییلد فارمینگ، مسئله بسیار مهمی است. هرچند ما انتظار نداریم خالقان ایده، ایدههای نوآورانه خود را به صورت کامل در اختیار عموم قرار دهند؛ اما بخش زیادی از داکیومنت پروژه باید به موضوع استراتژی تولید سود اختصاص یابد. این نکته در مورد پروژه BNBFactor اصلا وجود ندارد.
- عمده پروژههای مطرح، در توییتر و ردیت و سایر شبکههای اجتماعی دیجیتال فعالیت دارند. پیش از سرمایهگذاری حتما باید سری به توییتر پروژه، کانال تلگرام و… بزنیم و نظرات سایر کاربران در مورد تجربه خود از سرمایهگذاری در آن پروژه را مطالعه کنیم. مثلا در مورد پروژه BNBFactor، اگر حساب توییتر آن را نگاهی بیاندازیم با انبوه کامنتهای کاربرانی که سودی از این پروژه دریافت نکردهاند روبهرو میشویم. این اتفاق باید مانع سرمایهگذاری ما شود.
- ما در حوزه دیفای، صرفا به قراردادهای هوشمند اعتماد میکنیم. این کدها برای تمامی افراد قابل درک نیست اما کدهای پروژه باید توسط تیمهای خبره بررسی شود و گزارش آن به صورت عمومی منتشر شود. پروژه BNBFactor توسط دو حسابرس، مورد بررسی قرار گرفته و در گزارش هر دو، صراحتا اعلام شده که این پروژه مشکوک به کلاهبرداری است.
- در دنیای بلاکچین و رمز ارزها، مشخص نبودن هویت تیم پروژه نکته مثبتی نیست. در زمان مواجهه با پروژههایی که تیم توسعه آن مشخص نیست، باید دقیقتر عمل کنیم.
- این پروژه در وبسایت خبری ambcrypto در قالب یک مقاله پروژه خود را معرفی و تبلیغ کرده است. هرچند این وبسایت خبری در حوزه رمز ارزها تقریبا شناخته شده است، اما این مقاله صرفا یک مقاله با لیبل Sponsored بوده و این سایت در ازای دریافت پول چنین مقالهای را منتشر کرده است. اگر با پروژهای از طریق مقالات وبسایتها خبری در حوزه رمز ارزها آشنا میشوید، حتما دقت کنید که این مقاله توسط تیم آن وبسایت نوشته شده یا یک مقاله یا خبر تبلیغاتی است؟
- شما در بخش نظرات این لیست را کاملتر کنید.
سخن پایانی
ما در این مقاله به صورت کامل پروژه BNBFactor را مورد بررسی قرار دادیم. پروژهای فعال در حوزه دیفای شبکه بایننس اسمارت چین که وعده پرداخت سود روزانه ۲ تا ۴ درصدی را به کاربران خود داد و در مدت کوتاهی سرمایه قابل توجهی را جذب کرد. اما این پروژه، یک پروژه کلاهبرداری کاملا ساده و ابتدایی است و در واقع از محل واریز سرمایه توسط کاربران جدید، سود کاربران تامین میشود. همچنین در انتهای این مقاله با توجه به تجربه پروژه بی ان بی فاکتور، مواردی را برای شناسایی پروژههای کلاهبرداری در حوزه رمز ارزها را معرفی کردیم. نظر شما درباره چنین پروژههایی چیست؟
منبع: