پروتکل اربیس (Orbis)، راه حل لایه ۲ از نوع رول‌آپ دانش صفر است که مدعیست میتواند مشکل مقیاسپذیری بلاکچین کاردانو را حل کند. توسعه دهندگان این پروتکل به تازگی نقشه راه و طراحی خود را به اشتراک گذاشته‌اند و اعلام کرده‌اند که اربیس به زودی عرضه میشود.
به نقل از کریپتواسلیت، پست وبلاگ رسمی پروتکل اربیس، از اولین رول‌آپ دانش صفر کاردانو با نام «اربیس (Orbis)» رونمایی کرد. این راهکار جدید به شبکه اجازه می‌دهد آن دسته از مشکلات مقیاسپذیری را که هایدرا (Hydra) قادر به حل آن نیست، برطرف کند.
رول‌آپ‌های دانش صفر (ZK Rollups) از یک شبکه جداگانه برای انجام محاسبات و تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رول‌آپ‌های دانش صفر روی لینک کلیک کنید.
این راه حل لایه ۲ که به تازگی رونمایی شده‌است میتواند توان عملیاتی برنامه‌های دیفای را همزمان با حفظ ضمانت‌های امنیتی لایه یک کاردانو، افزایش دهد.
طراحی پروتکل اربیس
در پست وبلاگ اربیس می‌خوانیم:
ما اربیس را بهترین راه‌حل مقیاسپذیری می‌دانیم، زیرا تمام اصول اساسی طراحی بلاکچین کاردانو را حفظ می‌کند و در عین حال توان مقیاسپذیری شبکه را افزایش می‌دهد تا جایی که میتواند با امنیت کامل از تمام برنامه‌های دیفای (DeFi) و ریل‌فای (RealFi) در مقیاس انبوه میزبانی کند.
با افزایش تعداد برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز و تعداد کاربران بلاکچین کاردانو، باید مقیاسپذیری شبکه نیز برای تایید تعداد روزافزون تراکنش‌ها افزایش یابد؛ در غیر این صورت رشد شبکه با مشکل مواجه خواهد شد.
رول‌آپ‌های دانش صفر راهکارهای لایه ۲ برای افزایش مقیاسپذیری هستند که در آنها دسته‌ای از تراکنش‌ها در یک اثبات «دانش صفر (Zero Knowledge)»، «رول‌آپ» یا تجمیع می‌شوند.
در اربیس، مانند سایر رول‌آپ‌های دانش صفر، هر دسته تراکنش یک اثبات رمزنگاری شده یا به اصطلاح ZK-SNARK تولید می‌کند که به لایه ۱ ارسال و تایید میشود.
در این پست توضیح داده شده است که ZK-SNARKهای ذخیره شده در شبکه اصلی اساسا ثابت می‌کنند که «برای مجموعه‌ای از ورودی‌ها و مجموعه‌ای از خروجی‌ها، مجموعه‌ای از تراکنش‌ها وجود دارد که توسط طرف‌های مربوطه امضا شده‌اند و از قوانین قراردادهای هوشمند مربوطه پیروی می‌کنند».
با استفاده از اربیس می‌توان توان عملیاتی تراکنش‌های کاردانو را به شدت افزایش داد؛ چراکه شبکه اصلی فقط ورودی‌ها، خروجی‌ها و اثبات اینکه این خروجی‌ها مطابق با قوانین بلاکچین از ورودی‌ها حاصل شده‌اند را ثبت می‌کند.
نقشه راه پروتکل Orbis و جزییات بیشتر این پروژه
اربیس از دو جزء اصلی تشکیل شده‌است: سیستم خارج از زنجیره به نام «اثبات‌کننده یا Prover» و قرارداد هوشمند آنچین به نام «تایید کننده یا Verifier».
اثبات‌کننده یا Prover اثبات‌های ZK-SNARK را می‌سازد، در حالیکه تایید کننده یا Verifier تراکنش‌ها را در بلاکچین کاردانو ثبت و تسویه می‌کند.
اربیس در نسخه اولیه خود از اثبات‌کننده‌ای استفاده می‌کند که توسط «Orbis Labs» اداره میشود. با این حال، قرار است این اثبات‌کننده به یک سیستم کاملا غیرمتمرکز تبدیل شود. در این پست می‌خوانیم:
تمرکززدایی کامل اثبات‌کننده به این معنی است که هیچ نیازی به اعتماد به پردازنده، شخص یا نهاد خاصی وجود نداشته باشد و این موضوع بخشی از هدف و تعهد نهایی پروژه است.
علاوه بر این، اربیس به قراردادهای هوشمند PlutusTx اجازه می‌دهد به راحتی منتقل شوند و از زبان‌های برنامه‌نویسی جدید، پلوتو (Pluto) و پلوتارک (Plutarch)، نیز به عنوان جایگزین‌هایی برای نوشتن اسکریپت‌های آنچین پشتیبانی می‌کند.
هر دوی این زبان‌های برنامه‌نویسی با استفاده ابسترکشن‌های بدون هزینه Plutus Core، اسکریپت را برای استقرار بر بلاکچین کاردانو بهینه‌سازی می‌کنند.
از آنجا که اربیس با استفاده از سیستم اثبات‌کننده دانش صفر «Halo 2» ارائه شده توسط الکترونیک کوین ساخته شده است، از اثبات‌های بازگشتی پشتیبانی می‌کند. این ویژگی امکان ساخت رول‌آپ‌های خاص (لایه ۳) برای موارد استفاده مختلف مانند دیفای و NFT را فراهم می‌کند. الکترونیک کوین (Electric Coin Co) شرکتی است که زی کش را توسعه داده است.
در پایان این پست می‌خوانیم:
عموم کاربران و جامعه توسعه‌دهندگان کاردانو در لایه ۲ اربیس یک محیط آشنا را خواهند یافت و برنامه‌های کاربردی خاص‌تر می‌توانند راه‌حل‌های رول‌آپ خاص خود را بسازند که با دیگر رول‌آپ‌ها و همچنین با لایه اربیس سازگار باشد. این موضوع میتواند به خلق یک اکوسیستم دیفای فعال و تعامل‌پذیر روی اربیس منجر شود.
تیم پروتکل اربیس توسط رایان ماتوو (Ryan Matovu)، بنیانگذار آردانا (Ardana) هدایت میشود که ارائه‌کننده اولین استیبل‌کوین و پروتکل دیفای بر بلاکچین کاردانو است.
منبع:
